نوشهرگرایی؛ رویکردی نوین در توسعه محلات شهر
تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۹۶۱۷۰
نوشهرگرایی رویکردی برای رفع مشکلات ناشی از فرسودگی، زوال مراکز شهری و گسترش افقی شهر است که بر توسعه محلات تمرکز دارد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه با رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی، شهرها با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند و تأثیر این مشکلات در محلات که هسته اولیه تشکیل‌دهنده شهرها هستند، بیشتر به چشم می‌خورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یکی از مهمترین معضلات شهری گسترش افقی شهرها و از بین رفتن پایداری در محلات است. سال ۱۹۸۰ جنبشی تحت عنوان نوشهرگرایی در آمریکا به وجود آمد که لازمه برطرف کردن این مشکلات را بازگشت به الگوهای سنتی برای محلات شهری می‌داند. یکی از اصول مهم در نوشهرگرایی قابلیت پیاده‌روی و سنجش شاخص‌های پیاده‌روی برای جذب افراد پیاده در فضاهای شهری است.
در گفت‌وگو با فرانک باقری، کارشناس شهرسازی مفاهیم و اهداف جنبش نوشهرگرایی را بررسی کردیم. مشروح گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
نوشهرگرایی چگونه شکل گرفت؟
نوشهرگرایی به عنوان یک رویکرد جدید طراحی و برنامه‌ریزی شهری در انتقاد به شهرسازی دوران معاصر که دارای الگویی پراکنده، غیر انسانی و ماشینی است، شکل گرفت. این رهیافت آمیزه‌ای از سبک‌های معماری، رشد هوشمند، مخالفت با توسعه پراکنده و شهرسازی پایدار مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی است.
این رویکرد امروزه هدایت و رهبری نسل پست مدرن طراحان و برنامه‌ریزان را برعهده دارد و یکی از مهمترین رویکردهای برنامه‌ریزی شهری در این قرن محسوب می‌شود، اصول اولیه این رویکرد بر مبنای به‌کارگیری اصول سنتی شهرسازی پایدار در شهرسازی انسان‌گرای گذشته بوده است.
رویکرد نوشهرگرایی بر ارزش‌های سنتی شهرها تکیه دارد، اصول آن بر بازگشت به ساختار سنتی محلات تاکید می‌کند و به نظر می‌رسد قادر است با توجه به ظرفیت‌های نوین اجتماعی، راهکارهای مؤثری را در را راستای احیای بافت‌های کهن و رو به افول شهری ارائه دهد.
در طی چند دهه اخیر نوشهرگرایی به عنوان موضوعی بحث برانگیز در مقابل الگوهای سنتی و رایج شهرسازی تبدیل شده است و به عنوان یک جنبش پیشرو در پاسخ به شکست شهرها و حومه‌ها در اواسط قرن بیستم توسعه یافت، نوشهرگرایان، همانند حامیان باغ شهرها و پیش از آنها مدرنیست‌ها، کار خود را با امید بسیار به برطرف کردن نیازهای اقشار آسیب پذیر و بازگرداندن زیبایی و شخصیت به شهرها آغاز کردند.
تجربه شهرسازی ایران از نوشهرگرایی چیست؟
بررسی تاریخ شهرنشینی در ایران نشان می‌دهد که در شهرهای تاریخی ایران، شالوده سازمان فضایی- کالبدی و اجتماعی شهر بر محله‌بندی استوار بوده و محله تأثیری بسزایی در شکل‌گیری شهر داشته است.
منطقه‌بندی عملکردی در عصر مدرن منجر به جدایی کاربری‌ها از یکدیگر و وابستگی بیش از حد به اتومبیل شد؛ به مرور پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری به فراموشی سپرده شد و سرزندگی و حیات از محلات شهری رخت بربست؛ با تغییر روش‌های معیشتی و پیامدهای ناشی از آن، حفظ نشدن تعادل متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی و طراحی‌های اتومبیل‌محور، نوعی گسست کالبدی، فرهنگی و اجتماعی در سطح محلات شهری ایجاد و منجر به ناکارآمدی محلات و افول حیات و سرزندگی شهرها شد و ساکنان را نسبت به یکدیگر بیگانه ساخت.
دگرگونی‌های محله‌ها در یک سده اخیر با سرعت فزاینده‌ای اتفاق افتاد، به نحوی که با ورود و غلبه شهرسازی مدرن بر شهرسازی کهن ایرانی، جایگاه و مقام محلات شهری در دوران معاصر به جایی رسیده که محلات تازه تأسیس شهری با بی‌توجهی به پیشینه و ماهیت محلات سنتی، غلبه عوامل مادی بر معنوی و تسلط ماشین بر انسان، مفهومی کاملاً غریب و بی معنا پیدا کرده است.
دستاورد این جریان از دست رفتن هویت محلات شهری بوده و شاهد مسائل و مشکلات بی شمار در سطح محلات شهری هستیم که منجر به ناکارآمدی عملکرد محلات جدید شده است.
به دنبال این مشکلات شهری جنبش جدیدی به نام نوشهرگرایی شکل گرفت که بر مقیاس انسانی تاکید دارد، نوشهرگرایی به طراحی و برنامه‌ریزی محلات سنتی و نئوسنتی مشهور است و در واقع اصول برنامه‌ریزی است که محلات قابل زیست و پیاده‌روی را در یک محیط شهری به وجود می‌آورد.
نوشهرگرایی چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
اصول مکتب نوشهرگرایی به تقویت واحدهای اجتماعی محله با هویت شهری می‌پردازد و به مقیاس انسانی و نیازهای جامعه محلی توجه می‌کند.
اصول این مکتب در مقیاس گسترده‌ای در جهان استفاده شده و موفقیت‌های چشمگیری به همراه داشته است. اهمیت تحلیل و بررسی این الگو به دلیل تأثیرگذاری آن بر برنامه‌ریزی در تمام سطوح قابل بررسی جوامع انسانی از بلوک و خیابان گرفته تا منطقه و کلانشهر در سراسر دنیا است و در رابطه با هرکدام توسعه‌های جدید مسکونی یا توسعه‌های درون بافت اصولی پیشنهاد می‌شود.
نوشهرگرایی یا طراحی سنتی واحدهای همسایگی از جدیدترین رویکردهای برنامه‌ریزی در برنامه‌ریزی و طراحی شهری حومه‌های شهرهای آمریکا بوده و هدف آن خلق یک محیط مناسب در مقیاس انسانی است که پاسخگو به تحولات و پیشرفت‌های مدرن شهری و توسعه‌ای در راستای اهداف توسعه پایدار باشد.
در سال‌های میانی دهه ۱۹۹٠ میلادی، وزارت مسکن و توسعه شهری ایالت متحده آمریکا اصول نوشهرگرایی را در بازسازی واحدهای مسکن اجتماعی خود در سراسر آمریکا مورد استفاده قرار دارد، نوشهر گرایی در تقابل با منطقه‌بندی مخرب و تک کاربردی طرح‌های شهری معاصر، ساختاری متشکل از سه مؤلفه بنیادین محله، ناحیه و محور شهری را توصیف می‌کند و یک جامعه محلی را به عنوان هسته‌ای منسجم از مکان‌هایی با کاربری مختلط در نظر می‌گیرد.
راهکارهای نوشهرگرایی برای داشتن شهری زیست‌پذیر چیست؟
نوشهرگرایی واکنشی نسبت به پراکندگی شهری و راهکاری مؤثر برای مقابله با جوامع وابسته به اتومبیل است که در آن هر سفری با خودرو انجام می‌شود.
این رویکرد با ایجاد کاربری‌های مسکونی مختلط از آپارتمان گرفته تا خانه‌های تک خانوار با هر سطح قیمت و با توسعه فشرده تلاش دارد تا از سکونتگاه‌های حیاتی و محیط‌های طبیعی حفاظت کند.
با توجه به اصول و اهداف نوشهرگرایی، تلفیق شهرسازی سنتی و اصول نوشهرگرایی می‌تواند ما را در ایجاد فضاهای شهری قابل زیست، محیط سالم و مساعد شهری و در نهایت توسعه پایدار شهر یاری کند.
طی چند دهه اخیر نوشهرگرایی به موضوعی بحث‌برانگیز در مقابل الگوهای سنتی و رایج شهرسازی تبدیل شده است و به عنوان یک جنبش پیشرو در پاسخ به شکست شهرها و حومه‌ها در اواسط قرن بیستم توسعه یافت.
نوشهرگرایان همانند حامیان باغ شهرها و مدرنیست‌ها، کار خود را با امید بسیار برای برطرف کردن نیازهای اقشار آسیب‌پذیر و بازگرداندن زیبایی و شخصیت به شهرها آغاز کردند؛ جنبش نوشهرگرایی ایجاد جوامع پایدار و کارا برای بازگشت به الگوی محلات سنتی را لازم می‌داند.
کد خبر 612006منبع: ایمنا
کلیدواژه: چهارمحال و بختیاری شهرهای ايران شهرکرد کارشناسی شهرهای جهان شهر مدیریت شهری شهرداری برنامه ریزی شهری پروژه های شهری طرح های شهری طرح های شهرداری محلات شهر محلات شهری توسعه شهری توسعه شهر توسعه شهرنشینی مدیران شهری هویت شهر شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق برنامه ریزی محلات شهری محلات شهر پیاده روی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۹۶۱۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حرکت در مسیر تمدن‌سازی نوین اسلامی اولویت معاونت فرهنگی باشد
به گزارش خبرنگار خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، آیین تکریم و معارفه معاونان قدیم و جدید فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس برگزار و بر تحقق تمدن‌سازی نوین اسلامی تأکید و مقرر شد این مهم در اولویت کاری حوزه معاونت جدید قرار گیرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان در این آیین با تأکید بر تقویت و توسعه حرکت‌های فرهنگی و دانشجویی دانشگاه، گفت: تمدن‌سازی نوین اسلامی در گروه یکپارچگی و حرکت به سمت تقویت سرمایه‌های فرهنگی و احیای باور‌های دینی و آموزه‌های اسلامی است که باید مورد اهتمام ویژه قرار گیرد.
محمدحسین رنجبر، حرکت در مسیر منویات مقام معظم رهبری و تأکید بر تحقق شعار سال، با عنوان جهش تولید با مشارکت مردم را نوعی فصل‌الخطاب فرهنگی خواند و بیان کرد: دانشگاه‌ها در این مسیر، وظیفه سنگینی را بر عهده دارند و باید در تحقق این شعار، با برنامه ریزی و حرکت منسجم، اقشار جامعه را در این راستا رهنمون باشند.
وی از حوزه فرهنگی و دانشجویی به‌عنوان مهمترین و تأثیرگذارترین حوزه در امر تربیت و انسان‌سازی نام برد و افزود: رسالت حوزه فرهنگی و دانشجویی، رسالتی خطیر و حیاتی است و دانشگاه باید برای تمام فعالیت خود یک پیوست فرهنگی ارائه دهد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان با تأکید بر اشاعه فرهنگ اسلامی و انقلابی در دانشگاه به حفظ و تقویت روحیه خودباوری در جوانان تقویت تشکل‌های دانشجویی، ارتقای مهارت‌آموزی جمعی و انجام کار تیمی، توسعه ورزش‌های حرفه‌ای و همگانی، توسعه نشریات دانشجویی، برگزاری مستمر کرسی‌های آزاداندیشی و ... از وظایف حوزه معاونت فرهنگی و دانشجویی است.
رنجبر اضافه کرد: باید همه بدانیم و بپذیریم که کار فرهنگی مختص متولیان فرهنگی نیست؛ بلکه همه وظیفه داریم با امر به معروف و نهی از منکر و با استدلال و منطق در روشنگری و اقناع سازی افکار عمومی جامعه سهیم باشیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان، تقویت اخلاق اسلامی در جوانان، ارتقای توانایی‌های فکری و چگونگی عبور از لغزش‌ها و مراحل سخت زندگی را مستلزم چگونگی عملکرد دانشگاه‌ها در اجرا و عملیاتی کردن برنامه‌های فرهنگی دانست و با معرفی احسان محمدینژاد به عنوان معاون جدید فرهنگی و دانشجویی از خدمات محمد حیدری نارمندی قدردانی کرد.
مسئول دفتر نهاد معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان نیز در این نشست، خدامحوری، قرارگرفتن در مسیر اهل‌بیت، صبر و استقامت را سه مؤلفه اصلی در عبور از شرایط سخت دانست و متذکر شد: کار باید با نیت و هدف پاک برای رضای خداوند با بهره‌مندی از سیره امامان معصوم علیه‌السلام با استقامت و بردباری انجام شود و در آن خدمت به خلق خدا هدف و نیت اصلی انجام کار باشد.
حجت الاسلام اسماعیل پاک‌نژاد با قدردانی از تلاش‌های متولیان عرصه فرهنگی در دانشگاه عنوان کرد: اقدامات و فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان رضایت‌بخش و ستودنی است و نیاز است برای تحقق محور‌های گام دوم انقلاب و عملیاتی کردن شعار سال با استفاده از همه ظرفیت‌های دانشگاه پیش رفت.
در این آیین احسان محمدینژاد، معاون جدید حوزه دانشجویی و فرهنگی دانشگاه نیز با اشاره به برنامه‌های خود در توسعه حوزه فرهنگی ودانشجویی گفت: حوزه فرهنگی و دانشجویی به منزله دوبال پرواز دانشجوست و باید با انجام یک برنامه ریزی منسجم، مشارکت همگانی و کار تیمی همگی در تقویت اهداف دانشگاه سهیم باشیم.
وی در پایان از دانشگاهیان و بخش‌های دانشگاه خواست تا در توسعه و پیشرفت این حوزه او را همراهی و از ارائه مشورت‌های به موقع و حیاتی دریغ نورزند.
انتهای پیام/
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد